ΣΗΤΕΙΑ ΤΟ ΑΛΛΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
Ένα ταξίδι στην Σητεία, το Νοτιοανατολικότερο άκρο της Ευρώπης, είναι μια εμπειρία πρωτόγνωρη με συγκινήσεις και συναισθήματα τόσο όμορφα που μοιάζουν με ένα γλυκό ερωτικό παιχνίδι που συμμετέχουν όλα τα στοιχεία της φύσης και της ζωής.
Φύση, φως, άνθρωποι γίνονται μύθοι ζωντανοί. Γιατί εδώ είναι άκρη, είναι όριο, είναι χώρα μακρινή. Εδώ είναι η πύλη του Μινωικού, του αρχαίου κόσμου προς την Ανατολή και εδώ ο Δίας Ταύρος έφερε στις πλάτες του από τις ακτές της Ασίας την όμορφη Ευρώπη. Εδώ είναι το αρχαίο σταυροδρόμι των θαλάσσιων δρόμων και των πολιτισμών τριών ηπείρων, της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής. Εδώ τραγουδήθηκε ο πρώτος ύμνος στην Ειρήνη σε ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο, εδώ είναι η γη των Ετεοκρητών. Εδώ όλα έχουν αφήσει λαμπρά σημάδια και δίδουν στα πράγματα διάσταση μυθική.
Αλλά ακόμη το ξηροθερμικό και εύκρατο κλίμα, ο ζωογόνος ήλιος και οι δροσερές αύρες οξύνουν τις αισθήσεις του ανθρώπου και αναγεννούν τον επισκέπτη.
ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ – ΜΟΥΣΕΙΑ
Λίγα μέρη στον κόσμο έχουν να επιδείξουν τέτοιο πλούτο αρχαιολογικών χώρων και μνημείων όπως η Επαρχία Σητείας.
Το Μινωικό Ανάκτορο της Ζάκρου και η Μινωική πόλη του Παλαικάστρου, τα Μινωικά κέντρα λιμάνια του Μόχλου και της Ψύρας, η Δωρική Ελληνιστική Ίτανος και η Δωρική Ετεοκρητική Πραισός, το φρούριο Καζάρμα της Σητείας, η Ενετική Έπαυλη της Ετιάς και ο Μεσαιωνικός οικισμός της Βόιλας, το «Μεγάλο Μοναστήρι» Τοπλού και πλήθος πανέμορφων βυζαντινών εκκλησιών κ.α. Υπάρχουν ακόμη σημαντικά μουσεία, όπως το αρχαιολογικό μουσείο Σητείας, τα λαογραφικά μουσεία Σητείας, Χαμεζίου, Παλαικάστου, Πραισού, τα μουσεία της Μονής Τοπλού, το μουσείο του νερού και το Παράρτημα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στην Ζάκρο κ.α.
ΠΑΡΑΛΙΕΣ
Η επαρχία Σητείας διαθέτει πλήθος από εκπληκτικής ομορφιάς παραλίες με κρυστάλλινα νερά, αμμουδιές και πύρινο ήλιο, άλλες ερημικές, που προσφέρονται για ιδανικές, μοναχικές και ήρεμες στιγμές και άλλες πολυσύχναστες για όσους αγαπούν την κοσμικότητα και τα θαλάσσια σπορ.
Οι παραλίες του Βάι, του Κουρεμένου, της Ερημούπολης, της Χιόνας, της Κάτω Ζάκρου, της Σητείας, του Μακρύ Γιαλού, του Ξεροκάμπου, της Λεύκης (Κουφονήσι), του Μόχλου είναι μερικές από αυτές.
ΝΗΣΙΑ
Αρκετά μικρά ακατοίκητα νησιά με ερημικές παραλίες περιβάλλουν την Επαρχία Σητείας, όπου ο επισκέπτης μπορεί να κάνει μπάνιο σε πεντακάθαρα νερά και να ψαρέψει.
Το Κουφονήσι (με καθημερινά δρομολόγια τους θερινούς μήνες από το λιμάνι του Μακρύ Γιαλού), οι Διονυσάδες, η Ψύρα, ο Άγιος Νικόλαος (Μόχλος), η Ελάσσα.
ΦΥΣΙΟΛΑΤΡΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Θαυμάσιες φυσιολατρικές διαδρομές όπως το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 υπάρχουν σε όλη την έκταση της Επαρχίας Σητείας, και εκπληκτικής ομορφιάς βατά φαράγγια όπως του Ρίχτη (με το μοναδικό καταράκτη), της Ζάκρου, του Καψά, των Πεύκων, του Ορεινού, των Χοχλακιών κ.α.
ΓΕΩΠΑΡΚΟ ΣΗΤΕΙΑΣ - ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΓΕΩΠΑΡΚΟ ΤΗΣ UNESCO
Η ιστορία αυτής της γης κυλά για χιλιάδες χρόνια παράλληλα με την ιστορία των ανθρώπων της
Και αν συνήθως ο χρόνος των ανθρώπων αφήνει κενά και ανεξερεύνητα σημεία, ο χρόνος της γης στην Σητεία έχει καταγράψει τα σημάδια του μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια πάνω της. Πάνω στην πέτρα, μέσα στις χαράδρες, στα σπήλαια και στα μοναδικά της φαράγγια.
Οι πορείες του ανθρώπου και της γης εδώ στην ανατολική Κρήτη συμπλέκονται και αλληλοσυμπληρώνονται. Τα σημάδια των ανθρώπων αποκαλύπτονται στις πλούσιες αρχαιολογικές ανακαλύψεις αλλά και στη σημερινή, ανόθευτη ακόμα, ζωή των κατοίκων. Η γη αποκαλύπτεται σε κάθε ένα από τα εκατοντάδες σημεία γεωλογικού ενδιαφέροντος της περιοχής.
Αυτή την παράλληλη διαδρομή με τα σημεία των ανθρώπων και τα σημεία της γης, τα «γεωσημεία» μπορεί να ανακαλύψει ο σημερινός επισκέπτης του Γεωπάρκου Σητείας.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ
Η Σητειακή κουζίνα δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι είναι το αντιπροσωπευτικότερο δείγμα της Κρητικής παραδοσιακής κουζίνας που θεωρείται σήμερα μια από τις πλέον υγιεινές του κόσμου. Ο πλούτος και η ποιότητα των προϊόντων της ευλογημένης Σητειακής γης με πρώτο το πολυβραβευμένο ελαιόλαδο, έχει δημιουργήσει στο πέρασμα των αιώνων μια κουζίνα με μοναδική γεύση, φρεσκάδα και φαντασία, που μπορεί να απολαύσει ο επισκέπτης στις ταβέρνες και τα ρακάδικα της περιοχής.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ
Αεροπορικώς: Η Σητεία διαθέτει σύγχρονο αεροδρόμιο με πτήσεις προς Αθήνα, προς τα νησιά Κάσο, Κάρπαθο και Ρόδο, την Αλεξανδρούπολη της Θράκης, την Πρέβεζα της Ηπείρου και το Ηράκλειο, ενώ γίνονται και πτήσεις charters κατά την τουριστική περίοδο από και προς το Εξωτερικό.
Ακτοπλοϊκώς: Το λιμάνι συνδέει την πόλη με τον Πειραιά και τα νησιά Κάσο, Κάρπαθο και Ρόδο και αποτελεί προορισμό για κρουαζιερόπλοια.
Οδικώς: Η πρόσβαση στην περιοχή γίνεται από το βόρειο και το νότιο οδικό άξονα. Ο βόρειος οδικός άξονας συνδέει τη Σητεία με το Ηράκλειο και την υπόλοιπη βόρεια Κρήτη. Ο νότιος οδικός άξονας συνδέει τη Σητεία με την Ιεράπετρα και τη νότια Κρήτη.
ΠΗΓΗ / ByBusMagazine
Η Ιεράπετρα βρίσκεται στη νότιο-ανατολική Κρήτη, χτισμένη σε μια εξαιρετικά στρατηγική θέση, καθώς ελέγχει τις νότιες ακτές της Κρήτης και το Λιβυκό Πέλαγος.
Ευνοημένη από τη θέση της αλλά και από τη φύση, η Ιεράπετρα υπήρξε ανέκαθεν σημαντικό κέντρο για το νησί και εξελίχθηκε στη μεγαλύτερη πόλη στη νότια Κρήτη και σημαντικό τουριστικό προορισμό. Όταν την επισκεφτείτε σήμερα θα δείτε μια πόλη ζωντανή, γεμάτη δράση και ένταση, που δεν θα συναντήσετε ούτε στον Άγιο Νικόλαο, ούτε στη Σητεία.
Η Ιεράπετρα των 13,000 κατοίκων περίπου (απογραφή 2001), είναι μια πόλη χτισμένη δίπλα στη θάλασσα με μια εξαιρετική παραλία στο πιο κεντρικό σημείο της.
Ιεράπετρα, οι ψηλότερες θερμοκρασίες στην Ελλάδα
Αυτό που κάνει όμως την Ιεράπετρα να ξεχωρίζει είναι πως εδώ παρατηρούνται η μεγαλύτερη μέση ηλιοφάνεια και οι υψηλότερες θερμοκρασίες στην Κρήτη και στην Ελλάδα, με μέσο όρο τους 20 βαθμούς καθ’ όλο το χρόνο.
Αν και η Ιεράπετρα είναι η πόλη που έχει τα πάντα και μπορεί να τα προσφέρει σε αφθονία, το μόνο που δε θα χρειαστείτε είναι η ομπρέλα, καθώς σπάνια βρέχει εδώ. Σύμφωνα με τους ειδικούς οι ορεινοί όγκοι της Δυτικής και κεντρικής Κρήτης λειτουργούν ως φράχτες, σταματώντας τα σύννεφα στην πορεία τους προς την Ιεράπετρα.
Η Ιεράπετρα είναι μια από τις πιο εύφορες περιοχές στην Ελλάδα, επομένως και μια από τις πιο παραγωγικές. Οι κάτοικοι της ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια κηπευτικών σε θερμοκήπια, που εξάγονται σε πολλές χώρες της Ευρώπης.
Η Ιεράπετρα είναι ξεχωριστή γιατί:
Η Ιεράπετρα έχει πολλούς τίτλους και διεκδικεί ακόμα περισσότερους:
είναι η πιο νότια πόλη της Ευρώπης
η πόλη με τις μεγαλύτερες θερμοκρασίες στην Κρήτη
ιδανική βάση για εκδρομές και διακοπές στη νοτιο-ανατολική Κρήτη
μια από τις πιο παραγωγικές πόλεις σε αγροτικά προϊόντα στην Ελλάδα…
Ο κατάλογος είναι μακρύς, αλλά μέχρι πρόσφατα, η Ιεράπετρα δεν ήταν μια από τις πιο γοητευτικές πόλεις της Κρήτης και της Ελλάδας. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες για να ομορφύνει με την ανάπλαση του παραλιακού δρόμου της Ιεράπετρας, που έχει πράγματι γίνει πολύ όμορφος, προσφέροντας ιδανικό χώρο για περίπατο, αλλά και για να απολαύσει κανείς ένα ποτό το βράδυ ή το γεύμα του το μεσημέρι με θέα τη θάλασσα.
Η πόλη της Ιεράπετρας έχει όμορφα σημεία να ανακαλύψει κανείς και να ξεχάσει ότι βρίσκεται σε μια περιοχή με αρκετή κίνηση, ένα ελαφρύ κυκλοφοριακό πρόβλημα και γενικά αρκετή ένταση που δηλώνει ότι είναι μια πόλη σε διαρκή κίνηση, με ζωντάνια και ενεργητικότητα.
Κατά την Μινωική εποχή το κέντρο της περιοχής ήταν η Κνωσσός. Η περιοχή του Ηρακλείου κατοικήθηκε στις αρχές της 1ης χιλιετίας π.χ. μνημονευμένο από τον Πλίνιο ως μια μικρή πόλη. Κατά την Μινωική εποχή ήταν ένα από τα λιμάνια της Κνωσού (Ηράκλεια). Οι Βυζαντινοί τείχισαν τον οικισμό και τον ονόμασαν Κάστρο. Για πρωτεύουσα Κρήτης το Ηράκλειο θα επιλεγεί από τους Άραβες λόγω του ότι ήθελαν ένα οχυρωμένο λιμάνι που θα χρησίμευε ως ορμητήριο για τις επιδρομές τους στο Αιγαίο. Θα παραμείνει πρωτεύουσα ως το 1851 και ξανά από το 1971. Οι Άραβες το ονόμασαν Φρούριο της Τάφρου. Λόγω αυτής της τάφρου που στα αραβικά ονομάζεται Χαιντάκ, οφείλει το όνομα που της έδωσαν και διατηρήθηκε μέχρι τον 19ο αιώνα: Χάνδακας !
Μετά τον 16ο αιώνα μιλάμε για Κρητική Αναγέννηση στον Χάνδακα. Γνωστοί ζωγράφοι όπως ο Θεοφάνης ο Κρης, ο Μιχαήλ Δαμασκηνός, ο μεγάλος Δομίνικος Θεοτοκόπουλος θα αφήσουν το στίγμα τους. Αποκορύφωμα της Κρητικής Αναγέννησης θα είναι η ανάπτυξη της Κρητικής λογοτεχνίας με έργα του πρωτοπόρου Γεωργίου Χορτάτση και κορυφαία στιγμή το έργο του Βιτσέντζου Κορνάρου, Ο Ερωτόκριτος. Άλλος σημαντικός λογοτέχνης είναι ο Μάρκος Αντώνιος Φώσκολος από τον Χάνδακα με το θεατρικό του έργο «Φουρτουνάτος».
Η οχύρωση του Χάνδακα με προμαχώνες και η δυνατότητα επικοινωνίας από την θάλασσα που διατηρούσαν οι πολιορκημένοι θα δυσκολέψουν την πολιορκία των Τούρκων. Παρόλα αυτά η πόλη θα παραδοθεί τον Σεπτέμβριο του 1669. Ο Χάνδακας θα υποστεί μεγάλες ζημιές ενώ ο πληθυσμός του θα μειωθεί αισθητά..
Νέα περίοδος ανάπτυξης θα αρχίσει από τον 18ο αιώνα ενώ στην αρχή του 19ου αρκετά νέα κτήρια θα προστεθούν. Το 1856 ένας μεγάλος σεισμός θα καταστρέψει το μεγαλύτερο μέρος της πόλης. Τελευταία μεγάλη καταστροφή που θα υποστεί το Ηράκλειο είναι στις 25 Αυγούστου 1898 κατά την άφιξη των Αγγλικών στρατευμάτων, όταν η επίθεση των Τούρκων οδήγησε στον θάνατο πολλών Άγγλων και κατά συνέπεια σε αλλαγή στάσης των Μεγάλων Δυνάμεων όπου απομάκρυναν βαθμιαία όλους τους Τούρκους στρατιώτες από το νησί.
Η πόλη πλέον αναπτύσσεται δυναμικά αλλά σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της θα παίξει και η άφιξη πολλών προσφύγων από την Μ. Ασία μετά το 1922 δίδοντας στην πόλη ένα ιδιαίτερο χρώμα.
Από το 1971 και ως σήμερα το Ηράκλειο αποτελεί πρωτεύουσα του νησιού, έδρα σημαντικών σχολών του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Ινστιτούτου Τεχνολογικής Έρευνας αλλά και ένα από τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας.
Το πρώτο πράγμα που τραβάει την προσοχή του επισκέπτη είναι τα τείχη. Η οχύρωση του Ηρακλείου είναι μοναδική, φαρδιά τείχη βαθιές τάφροι μεγάλοι προμαχώνες, επιπλέον οχυρώσεις έξω από την τάφρο, βάσεις για μεγάλες συστοιχίες πυροβόλων.
Αρχίζοντας την περιήγηση από το παλιό Ενετικό Λιμάνι και κινούμενοι κατά την φορά των δεικτών του ρολογιού συναντάμε τον Προμαχώνα Σαμπιονάρα, τον Προμαχώνα Βιττούρι μετά την πλατεία Ελευθερίας, τον Προμαχώνα Ιησού, τον Προμαχώνα Μαρτινέγκο, τον Προμαχώνα Βηθλεέμ, τον Προμαχώνα του Αγίου Ανδρέα.
Ακολουθώντας τον παραλιακό δρόμο και επιστρέφοντας στο λιμάνι βλέπουμε το Φρούριο στη Θάλασσα γνωστό και ως Κούλες. Ανεβαίνοντας από το παλιό λιμάνι την οδού της 25ης Αυγούστου βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Τίτου και λίγο παραπάνω η κομψή ενετική Λότζια. Λίγα μέτρα πιο πάνω στην πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου υπάρχει η πασίγνωστη Κρήνη Μοροζίνι, απέναντι της οποίας βρίσκεται η βασιλική του Αγίου Μάρκου ένα από τα πιο χαρακτηριστικά μνημεία του Ηράκλειου.
Συνέχεια έχει η μεγάλη αγορά του Ηράκλειου στην οδό 1866 η οποία καταλήγει στην πλατεία Κορνάρου εκεί όπου βρίσκεται η Κρήνη Bembo. Επίσης εκεί κοντά βρίσκεται και μία Οθωμανική κρήνη-κιόσκι , ο Σεμπίλ Χανες.
Άλλες σημαντικές κρήνες είναι η Κρήνη Πρίουλι ή Ντελιμάρκου κοντά στην περιοχή της Αγίας Τριάδας και η Κρήνη Ιδομενέα κοντά στο Ιστορικό Μουσείο.
Στη πλατεία Αγίας Αικατερίνης υπάρχει ο ναός του Αγίου Μηνά που εντυπωσιάζει με το μέγεθος του και ο ναός της Αγίας Αικατερίνης, ένα κομψό κτήριο που χρονολογείται στον 16ο αιώνα.
Πέρα από τα Ενετικά μνημεία αξίζει να δείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, ένα από τα σημαντικότερα μουσεία της χώρας, την πλατεία Ελευθερίας, όπως και στην οδό Δικαιοσύνης την Νομαρχία, το Δικαστικό Μέγαρο και την Αστυνομία. Το τάφο του μεγάλου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη, επάνω στα τείχη (Μαρτινέγκο).
Το Ηράκλειο παρόλο που έχει την φήμη της άναρχης πόλης με τα ακαλαίσθητα κτήρια, έχει πολλές όμορφες γωνιές με παλιά σπίτια και αρχοντικά που ακόμα κάνουν την πόλη να διατηρεί το άρωμα μιας γειτονιάς των αρχών του 20ου αιώνα.